كتمان و عفت در عشق ...
بنام خدا
كتمان و عفت در عشق :
شیخ الرئیس و خواجه‌ی طوسی در نمط نهم (مقامات العارفین) یكی از شرایط رسیدن به كمال را عشق عفیف دانسته‌اند ـ یعنی عفت را در مسئله عشق و ترقی به كمالات دخیل دانسته‌اند.
حسین بن عبداللّه شیخ ابو علی سینا ـ الاشارات ج 3، چاپ اول، قم، انتشارات: النشر البلاغه، 1375، ص 4ـ80
در روایات اسلامی نیز به این مسئله اشاره شده است كه عرفا به اقتباس از روایات این مباحث را طرح نموده‌اند:
« من عشق فعفّ ثم مات مات شهیداً» و
« من عشق و كتم و عفّ فمات و هو شهید» و
« من عشق و كتم و عفّ و صبر غفر اللّه له و ادخله الجنه» و
« ما المجاهد الشهید فی سبیل اللّه باعظم اجراً ممّن قدر فعفً »
عفاف در عشق ورزی از مقدمات و اسباب پیشرفت و ترقی است، اگر عفاف را در این احادیث مخصوص عشق مجازی بدانیم، پله‌ای خواهد بود برای ترقی و راه‌یابی به عشق حقیقی الهی، كتمان و عفاف و صبر هر سه از شرایط عشق است و اگر این شرایط در عشق حیوانی و نفسانی رعایت شود صعود به قلّه عشق حقیقی آسان خواهد بود.
مقام شهادت كه یكی از عالی‌ترین مقامات معنوی است كه به عاشق عفیف و كتوم و صبور اعطاء میشود. كتمان و پوشیده داشتتن سرّ عشق و اندوه آن نیز از توجه عرفا و فلاسفه بدور نبوده است.
امام در كتمان عشق چنین فرموده :
غم عشق تو به جان است و نگویم به كسی
كه در این بادیه غمزه غـمخواری نیسـت
راز دل را نتـوانم بــه كســی بگشــایـم
كه در این دیر مغان راز نگهداری نیست
سرّ عشق است كه جز دوست نداند دیگر
می نگنجد غـم هجـران وی اندر گفتــار
راز بیهـوشی و مسـتی و خراباتی عشــق
نتـوان گـفت كه از راهبـران بی‌خبــریم
امام خمینی «دیوان اشعار» ص 73. ص 121. ص 165
آنچه در مدت هجر تو كشیـدم هیـهات
در یكی نامه محال است كه تحریـر كنم
حافظ، دیوان، ص 471
